![](/media/lib/484/n-wikingowie-3b3f8b7e9e8619aa3f07e247a7c8f60f.jpg)
Czy wikingowie rzeczywiście praktykowali torturę „krwawego orła”?
27 grudnia 2021, 13:48Naukowcy od dziesięcioleci dyskutują, czy wyjątkowo drastyczna tortura opisana w średniowiecznych poematach i sagach, rzeczywiście była stosowana. Mowa tutaj o „krwawym orle” (blóðǫrn), spopularyzowanym ostatnio w kulturze masowej przez gry i filmy. Początkowo, na podstawie licznych nordyckich źródeł, uznawano, że rytuał „krwawego orła” był praktykowany. Jednak od lat kolejni naukowcy kwestionują autentyczność dawnych przekazów.
![](/media/lib/501/n-szachyzlewis-5c95d45d16d414b834f004fb4d6274e8.jpg)
Kości morsów w Kijowie. Szlak handlowy wikingów od wybrzeży Kanady po Ukrainę i dalej
25 kwietnia 2022, 09:46W 2007 roku archeolodzy pod kierunkiem Natalii Chamajko prowadzili prace na ulicy Spaskiej w Kijowie. W przeszłości znajdowało się tutaj wybrzeże, na którym wikingowie wymieniali futra na srebro ze świata islamu. Jednak, jako że wcześniejsze badania niczego interesującego nie przyniosły, nie spodziewano się istotnych odkryć. Tym razem było inaczej, a opublikowane właśnie analizy znalezisk wskazują na istnienie szlaku handlowego pomiędzy dzisiejszą Kanadą a wybrzeżem Dniepru.
![](/media/lib/517/n-zwierzedroga-abca90b54324ccf2a451c72461a2c299.jpg)
Dzięki przejściom dla zwierząt podatnik oszczędza sporo pieniędzy
1 września 2022, 06:49Przejścia dla zwierząt nad autostradami nie tylko pomagają w zachowaniu bioróżnorodności, ale też zwiększają bezpieczeństwo i pozwalają zaoszczędzić podatnikowi spore kwoty. Analiza ekonomiczna przeprowadzona przez naukowców z Washington State University wskazuje, że w promieniu 10 mil od przejścia liczba wypadków z udziałem zwierząt jest mniejsza o od 1 do 3 rocznie na każdą milę
![](/media/lib/535/n-runiczny1-2b9b5bb1d9899769cfb94b0acf7e507c.jpg)
W Norwegii odkryto najstarszy kamień runiczny
18 stycznia 2023, 11:38Norweskie Muzeum Historii informuje o odkryciu najstarszego kamienia runicznego. Jesienią 2021 roku archeolodzy z Muzeum badali cmentarzysko w pobliżu Tyrifjorden niedaleko Oslo. W jednym z grobów trafili na kamień runiczny, a spalone kości i węgiel drzewny pozwoliły na przeprowadzenie datowania. Okazało się, że to najstarszy znany zabytek tego typu.
![](/media/lib/546/n-juice1-e3043999cef081e25a5705fcc9116b77.jpg)
Wystartowała Juice – europejska misja do księżyców Jowisza
14 kwietnia 2023, 16:56Europejska Agencja Kosmiczna przeprowadziła udany start misji Juice (Jupiter Icy Moons Explorer), która – jak sama nazwa wskazuje – ma zbadać trzy Galileuszowe księżyce Jowisza, Ganimedesa, Kallisto i Europę. Na pokładzie misji znalazły się polskie urządzenia, wysięgniki firmy Astronika, na których zamontowano sondy do pomiarów plazmy. Mają one rozłożyć się na odległość 3 metrów od satelity i ustawić czujniki pod kątem 135 stopni, by umożliwić im zbadanie plazmy znajdującej się w atmosferze Jowisza.
![](/media/lib/560/n-cesarskie-71ad4c7c6870dcaa6e7f86e93a01dffa.jpg)
W katastrofie zginęło 10 000 piskląt pingwinów cesarskich. W XXI wieku zagłada czeka 90% kolonii
25 sierpnia 2023, 10:54Naukowcy analizujący zdjęcia satelitarne z Antarktyki zauważyli, że pod koniec 2022 roku doszło do katastrofalnego wydarzenia, w wyniku którego mogło zginąć nawet 10 000 młodych pingwinów cesarskich. Lód pod kolonią pingwinów rozpadł się, zanim młode miały szansę rozwinąć wodoodporne pióra, potrzebne im do przetrwania w wodzie. Zwierzęta utonęły lub zamarzły. Tragedia miała miejsce na zachodzie Antarktyki, u wybrzeży Morza Bellingshausena.
![](/media/lib/572/n-jadeitmaska-1b8c60a9e179c7e121eb16bf8dfc5895.jpg)
W grobowcu nieznanego wcześniej króla Majów odkryto wspaniałą maskę z jadeitu
1 lutego 2024, 08:41W królewskim pochówku w Chochkitam w pobliżu Petén w Gwatemali znaleziono wspaniałą jadeitową maskę. Przedstawia ona boga burzy. Maskę wykonano z kawałków jadeitu, a oczy i usta wypełniono muszlami małży z rodzaju zawiaśników. Dzięki półprzezroczystym muszlom maska prezentuje się szczególnie wspaniale, gdy jest podświetlona od tyłu. Zabytek datowany jest na rok 350.
![](/media/lib/587/n-kiszonki-acbba472f69ac97e253384f5ad2dc60b.jpg)
Duży ludzki mózg pojawił się dzięki fermentowanej żywności?
12 sierpnia 2024, 13:09Z jakiego powodu pojawił się duży mózg? Objętość mózgu przedstawicieli taksonu Australopithecine, z którego prawdopodobnie wyewoluował rodzaj Homo, była około 3-krotnie mniejsza, niż mózgu H. sapiens. Tkanka mózgowa jest bardzo wymagająca pod względem metabolicznym, wymaga dużych ilości energii. Co spowodowało, że w pewnym momencie zaczęła się tak powiększać? Najprawdopodobniej było to związane z dietą, a jedna z najbardziej rozpowszechnionych hipotez mówi, że to opanowanie ognia dało naszym przodkom dostęp do większej ilości kalorii. Jednak hipoteza ta ma poważną słabość.
Wirusy odpowiadają za utratę pamięci
25 października 2006, 13:46Rodzina wirusów wywołujących całą gamę chorób, od przeziębienia poczynając, na polio kończąc, może prawdopodobnie infekować mózg i systematycznie go uszkadzać — donoszą badacze z Mayo Clinic w Minnesocie.
![Erytrocyty© US Department of Health and Human Services](/media/lib/3/1173784676_595850-95c1b7007f183041bb69cebf03f89ed3.jpeg)
Sprytne czerwone krwinki
13 marca 2007, 11:11Kiedy erytrocyt trafia do najmniejszych naczyń kapilarnych (włosowatych), często okazuje się, że jego rozmiary są większe niż średnica naczynia. Aby się przez nie przedostać, czerwona krwinka musi zmienić kształt. Może się to udać pod warunkiem, że poprzestawia białka budulcowe cytoszkieletu.